چرا این سؤال مهم است؟
COVID-19 یک بیماری عفونی است که توسط ویروس SARS-CoV-2 ایجاد میشود. اغلب مبتلایان به COVID-19 دارای بیماری تنفسی با شدت خفیف تا متوسط هستند، و برخی ممکن است نشانهای نداشته باشند (عفونت بدون علامت). برخی دیگر دچار نشانههای شدیدی میشوند و نیاز به درمان تخصصی و مراقبتهای ویژه پیدا میکنند.
COVID-19 در درجه اول از طریق قطرههایی که هنگام سرفه، عطسه یا مکالمه فرد آلوده تولید میشود، از فردی به فرد دیگر سرایت میکند. همچنین یک فرد میتواند با لمس سطوح یا جسمی که قطرات ویروسی روی آن قرار دارند، و سپس دست زدن به دهان یا بینی خود، آلوده شود.
برخی از افراد مبتلا به COVID-19 هیچ نشانهای ندارند، بنابراین ممکن است معلوم نباشد که آلوده به ویروس یا مشکوک به آن هستند یا خیر. با این حال، هنوز هم میتوانند عفونت را به دیگران منتقل کنند. این بدان معناست که کارکنان بخش مراقبتهای سلامت که وظیفه درمان بیماران را بر عهده دارند، ممکن است در معرض خطر ابتلا به عفونت قرار گیرند. هنگامی که کارکنان بخش مراقبتهای سلامت درگیر انجام «فرآیندهای تولید آئروسل»، نوعی پروسیجرهای پزشکی که باعث میشود بیمار قطرات ریز زیادی تولید کند، میشوند، خطر عفونت احتمالا بهطور ویژهای بالا میرود. به عنوان مثال، افرادی که به دلیل جراحی تحت بیهوشی عمومی قرار میگیرند، یا افرادی که به دلیل بیماری ریوی با تنفس دشوار روبهرو هستند (مانند پنومونی)، ممکن است نیاز به قرار گرفتن روی ونتیلاتور (دستگاه تنفس مصنوعی) پیدا کنند تا به آنها کمک کند که نفس بکشند. این امر نیاز دارد تا یک کارمند بخش مراقبت سلامت لولهای را از طریق دهان بیمار وارد مجاری تنفسی وی کند - فرآیندی که طی آن احتمالا قطرات کوچک زیادی توسط بیمار تولید میشود. قطرات مشابهی نیز طی پروسیجرهای روتین دندانپزشکی، مانند سوراخ کردن یا جرمگیری دندان، تولید میشوند.
استفاده بیماران یا کارکنان بخش مراقبتهای سلامت از دهانشویه آنتیمیکروبیال (برای شستوشوی دهان) یا اسپری بینی (اسپری کردن به داخل بینی) ممكن است به محافظت کارکنان بخش مراقبتهای سلامت در برابر عفونت ایجاد شده توسط COVID-19 کمک کنند. دهانشویههای آنتیمیکروبیال و اسپریهای بینی مایعاتی هستند که میکرو-ارگانیسمها را مانند ویروسها یا باکتریها، از بین برده یا رشد آنها را متوقف میکنند.
مانند هر روش درمانی پزشکی، دهانشویههای آنتیمیکروبیال و اسپریهای بینی نیز خطرات بالقوه و همچنین مزایایی دارند. این امکان وجود دارد که استفاده از دهانشویهها یا اسپریهای بینی باعث ایجاد اثرات ناخواسته (نامطلوب)، از جمله تحریک، واکنشهای آلرژیک یا از بین رفتن حس بویایی در افراد شوند. آنها همچنین میتوانند میکرو-ارگانیسمهای موجود را که برای محافظت از بدن در برابر عفونت مفید هستند، از دهان یا بینی حذف کنند.
هدف ما این بود که با مرور شواهد پژوهشی، مزایا و خطرات استفاده خودکار را از دهانشویههای آنتیمیکروبیال و اسپریهای بینی توسط بیمارانی که عفونت مشکوک یا شناخته شده COVID-19 ندارند، یا کارکنان بخش مراقبتهای سلامت که این بیماران را با فرآیندهای تولید کننده آئروسل درمان میکنند، ارزیابی کنیم.
چگونه شواهد را جستوجو کردیم؟
تیم پژوهشگران ما با جستوجو در منابع علمی تحقیقاتی، به دنبال مطالعاتی بودند که اثرات استفاده خودکار را از هر نوع دهانشویه آنتیمیکروبیال یا اسپری بینی توسط بیماران یا کارکنان بخش مراقبتهای سلامت، در برابر عدم درمان، آب یا یک محلول نمکی، مقایسه کرده باشند.
ما چه چیزی را یافتیم؟
ما هیچ مطالعه کامل شده یا در حال انجامی را برای گنجاندن در این مرور پیدا نکردیم.
این یافتهها چه معنایی دارند؟
در حال حاضر هیچ شواهدی در رابطه با مزایا و خطرات استفاده از دهانشویههای آنتیمیکروبیال یا اسپریهای بینی توسط کارکنان بخش مراقبتهای سلامت یا بیماران به منظور محافظت از کارکنان بخش مراقبتهای سلامت که فرآیندهای تولید آئروسل را برای بیمارانی بدون عفونت شناخته شده یا مشکوک COVID-19 انجام میدهند، وجود ندارد.
ما نیاز به انجام مطالعاتی در این زمینه داریم تا بتوانیم به این سوال مهم بالینی پاسخ دهیم.
این مرور تا چه زمانی بهروز است؟
ما آخرین جستوجو را برای یافتن شواهد در 1 جون 2020 انجام دادیم. این مرور پژوهشهایی را که تا آن تاریخ در دسترس بودند پوشش داد، اما شواهدی را که ممکن است از آن زمان به بعد تولید شده باشد، در نظر نگرفت.
ما هیچ مطالعهای را برای گنجاندن در این مرور، و هیچ مطالعه در حال انجامی را شناسایی نکردیم. با توجه به ظهور نسبتا جدید عفونت COVID-19، نبود مطالعات کامل شده در این زمینه تعجبآور نیست. با این حال، مایه تاسف است که این سوال مهم بالینی در مطالعات در حال انجام بررسی نمیشود.
عفونت COVID-19 خطری جدی برای بیماران و - به دلیل ماهیت مسری بودن آن - برای آن دسته از کارکنان بخش مراقبتهای سلامت (HCWs) است که بیماران را درمان میکنند. هنگامی که بیمار تحت یک پروسیجر تولید آئروسل (AGP) قرار میگیرد، خطرات انتقال عفونت بیشتر است. همه کسانی که مبتلا به عفونت COVID-19 هستند علامتدار، یا مشکوک به پناه دادن به عفونت نیستند. اگر بیماری که معلوم نیست ابتلای قطعی به عفونت COVID-19 دارد یا مشکوک به آن است، قرار باشد تحت AGP قرار گیرد، به حداقل رساندن خطر در HCWها که به درمان آنها مشغولند، منطقی به نظر میرسد.
اگر دهان و بینی افرادی که تحت AGP قرار میگیرند، با محلولهای آنتیمیکروبیال شستوشو داده شوند، ممکن است روشی ساده و مفید برای کاهش خطر انتقال هر گونه عفونت مخفی از بیماران آلوده به HCWها، از طریق قطرات تنفسی یا تماس مستقیم، باشد. از سوی دیگر، استفاده از محلولهای آنتیمیکروبیال توسط HCW ممکن است احتمال ابتلا آنها را به عفونت COVID-19 کاهش دهد. با این حال، استفاده از این محلولهای آنتیمیکروبیال ممکن است با آسیبهای مرتبط با سمیت خود محلولها، یا تغییر در فلور میکروبی طبیعی دهان یا بینی، همراه باشد.
ارزیابی خطرات و مزایای استفاده از دهانشویههای آنتیمیکروبیال و اسپریهای بینی توسط کارکنان بخش مراقبتهای سلامت و/یا بیماران، در زمانی که AGPها برای بیمارانی بدون عفونت مشکوک یا تائید شده COVID-19 انجام میشود.
متخصصین اطلاعات از گروه گوش و حلق و بینی (ENT) در کاکرین و گروه سلامت دهان و دندان در کاکرین، به جستوجو در پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده (CENTRAL؛ 2020، شماره 6)؛ Ovid MEDLINE؛ Ovid Embase، و منابع دیگر برای یافتن کارآزماییهای منتشرشده و منتشرنشده پرداختند. تاریخ جستوجو، 1 جون 2020 بود.
این سوالی است که نیاز فوری به شواهد دارد، اما در حال حاضر ما انتظار پیدا کردن کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) زیادی را نداریم که تکمیل شده باشند. بنابراین، تصمیم گرفتیم انواع مطالعات زیر را وارد کنیم: کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs)؛ شبه-RCTها؛ کارآزماییهای غیر-تصادفیسازی و کنترل شده؛ مطالعات کوهورت آیندهنگر؛ مطالعات کوهورت گذشتهنگر؛ مطالعات مقطعی؛ مطالعات کنترل شده قبل-و-بعد. ما حداقل مدت زمان مطالعات را تعیین نکردیم.
به دنبال مطالعاتی بودیم که به مقایسه هر نوعی از دهانشویه آنتیمیکروبیال و/یا اسپری بینی (بهتنهایی یا به صورت ترکیبی) و با هر غلظتی پرداختند، که توسط HCWها یا بیماران، قبل و/یا پس از یک AGP استفاده شدند.
ما از روشهای استاندارد روششناسی کاکرین استفاده کردیم. پیامدهای اولیه ما عبارت بودند از: 1) بروز عفونت COVID-19 علامتدار یا تست-مثبت در HCWها یا بیماران؛ 2) عوارض جانبی قابل توجه: آنوسمیا (anosmia) (یا اختلال در حس بویایی). پیامدهای ثانویه شامل: 3) محتوای ویروسی COVID-19 آئروسل (در صورت وجود)؛ 4) تغییر در بار ویروسی COVID-19 در محل(های) شستوشو؛ 5) سایر عوارض جانبی: تغییرات در میکروبیوم حفره دهانی، حفره بینی، اوروفارنکس یا نازوفارنکس؛ 6) سایر عوارض جانبی: آلرژی، تحریک/سوزش مخاط بینی، دهانی یا اوروفارنژیال (به عنوان مثال اروزیونها، زخمها، خونریزی)، رنگگیری طولانیمدت غشاهای مخاطی یا دندانها، بلعیدن تصادفی، بودند. از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) برای ارزیابی قطعیت شواهد برای هر پیامد بهره گرفتیم.
ما هیچ مطالعه کامل شدهای را برای گنجاندن در این مرور پیدا نکردیم.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.