پیشینه

پانکراس یکی از اندام‌های داخل شکم است که شیره پانکراس (pancreatic juice) ترشح می‌کند؛ این شیره به هضم غذا کمک کرده و دربرگیرنده سلول‌هایی است که هورمون‌های مهمی را از جمله انسولین تولید می‌کند. برداشت بخشی از پانکراس (رزکسیون پانکراس (pancreatic resection)) برای برداشت بخش‌های در حال رشد سرطانی و غیر-سرطانی در پانکراس انجام می‌شود. در طول این فرآیند، اتصالات جدیدی (آناستوموزها (anastomoses)) بین پانکراس و روده‌ها و مجرای صفراوی (مجرایی که صفرا را از کبد به داخل روده‌ها منتقل می‌کند) ایجاد می‌شود. این اتصالات ممکن است جدا شده و منجر به نشت محتوای پانکراس به داخل شکم شود؛ این حالت می‌تواند منجر به بروز عفونت‌های حاد درون فضای شکم و جریان خون شود که می‌تواند حتی به مرگ‌ومیر بیمار هم منتهی شود.

در پایان جراحی، به دو دلیل یک لوله درناژ (drainage tube) درون شکم قرار داده می‌شود: یکی برای تشخیص مجموعه‌ مایعات داخل شکم (مجموعه مایعات داخل شکمی (intra-abdominal collections))، که معمولا از نشتی‌های پانکراس نشات می‌گیرد؛ و دیگری به عنوان درمان مجموعه مایعات داخل شکمی، به گونه‌ای که مجموعه مایعات کاهش یافته یا حداقل درون فضای شکم بدتر نشود. این مایعات تخلیه شده می‌تواند برای تشخیص وجود آمیلاز (amylase) (یکی از آنزیم‌های موجود در ترشحات پانکراس که در هضم کربوهیدرات‌ها ایفای نقش می‌کند) برای پی بردن به اینکه مایعات موجود در لوله تخلیه ناشی از نشت مجرای پانکراس است یا خیر، تست شود. در صورت مشکوک شدن به نشتی پانکراس، اسکن‌های بیشتر برای تایید یا رد آن انجام می‌شود در صورت جدی بودن نشت و بد بودن حال بیمار، انجام جراحی مجدد ضروری ممکن است مورد نیاز باشد. نشت‌های متوسط می‌تواند منجر به عفونت‌های داخل شکمی شود: بیماران ممکن است به آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای کاهش دهنده ترشحات پانکراتیک، نصب یک لوله درناژ جدید یا جابه‌جایی لوله درناژ فعلی برای تخلیه تجمع عفونی و ارائه خدمات حمایتی برای بهبودی نیاز پیدا کنند. در حال حاضر، مشخص نیست که اندازه‌گیری محتوای آمیلاز در مایع درون لوله تخلیه نصب شده پس از رزکسیون پانکراس در شناسایی نشتی‌های پانکراس مفید است یا خیر.

ویژگی‌های مطالعه

برای دستیابی به مطالعاتی که دقت آمیلاز مایع درون لوله تخلیه را برای شناسایی نشت‌های پانکراتیک گزارش کرده بودند، به طور کامل و دقیق در منابع علمی جست‌وجو کردیم. مطالعاتی را وارد مرور کردیم که تا 20 فوریه 2017 این موارد را گزارش کرده بودند. پنج مطالعه‌ را شناسایی کردیم که اطلاعات مربوط به 868 فردی را که برای رزکسیون تومورهای سرطانی یا غیر-سرطانی پانکراتیک تحت جراحی قرار گرفته بودند، ارائه داده بودند. بیشتر مطالعات فقط افرادی را وارد کرده بودند که قسمت فوقانی پانکراس (سمت راست پانکراس) در آنها برداشته شده بود.

نتایج کلیدی

تنوع مطالعات در فواصل زمانی لحاظ شده برای اندازه‌گیری محتوای امیلاز در لوله‌های تخلیه و سطحی از آن که غیر-طبیعی تلقی شده بود، به این معنا بود که ما نتوانستیم داده‌ها را با هدف فراهم کردن نتایج کلی ترکیب کنیم. به دلایل زیر ما مطمئن نیستیم که آمیلاز موجود در مایع داخل لوله تخلیه برای شناسایی نشتی‌های پانکراس مفید است یا خیر:

1. روشی که نویسندگان مطالعه با استفاده از آن نشتی پانکراس را در یک شرکت‌کننده تایید یا رد کرده بودند، به‌خودی‌خود در معرض اشتباه قرار داشت (یعنی هیچ «استاندارد طلایی» درستی وجود نداشت).

2. مطالعات تعداد کمی از شرکت‌کنندگان را دربرمی‌گرفتند. در نتیجه عدم-قطعیت قابل‌ توجهی در نتایج وجود داشت.

3. کیفیت روش‌شناسی مطالعات پائین بود. بنابراین عدم-قطعیت بیشتری در نتایج مطرح شده بود.

کیفیت شواهد

تمامی مطالعات به لحاظ روش‌شناسی دارای کیفیت پائین یا نامشخص بودند که ممکن بود منجر به نتیجه‌گیری‌های اشتباه شود.