جراحات علت اصلی مرگومیر کودکان در کشورهای صنعتی است. افرادی که در شرایط نامطلوب زندگی میکنند نسبت به افرادی که دارای شرایط مطلوبتری هستند، در معرض خطر آسیب بیشتری قرار دارند. این مرور به بررسی این موضوع پرداخت کرد که آموزش ایمنسازی منزل و ارائه تجهیزات ایمنسازی باعث کاهش صدمات و افزایش رفتارهای بیخطر و استفاده از تجهیزات ایمنسازی شده یا خیر. همچنین به این موضوع پرداخت که آموزش ایمنسازی منزل کموبیش در خانوادههای محروم موثر بود یا خیر. نویسندگان مرور 98 مطالعه را شامل 2,605,044 شرکتکننده یافتند که بسیاری از رفتارهای ایمنسازی مختلف را گزارش کردند، اما مطالعات نسبتا کمی شامل اطلاعاتی در مورد آسیبها بودند.
نویسندگان دریافتند که مداخلات ایمنسازی منزل ممکن است نرخ آسیب را کاهش دهند، اما انجام پژوهشهای بیشتری برای تائید این یافته مورد نیاز است. نتایج اغلب بین مطالعات متفاوت بود، اما، بهطور کلی، برای خانوادههایی که مداخلات ایمنسازی ساختن منزل را دریافت کردند، به احتمال زیاد دمای آب داغ بیخطر، زنگ هشدار دود، طرح فرار از آتش، حفاظهای نصبشده برای راه پله، روکشهای پریز در پریزهای استفاده نشده، شربت اپیکا (ipecac) داشتند، شماره تماس با مرکز کنترل سم در دسترس بود و داروها و محصولات پاککننده را دور از دسترس کودکان نگهداری میکردند. نویسندگان دریافتند که آموزش ایمنسازی منزل در خانوادههایی که فرزندانشان در معرض خطر بیشتری برای آسیب قرار داشتند، به یک اندازه موثر بود.
مداخلات ایمنسازی منزل که معمولا به صورت آموزش فرد به فرد و رو-در-رو ارائه میشود، به ویژه با ارائه تجهیزات ایمنسازی، در افزایش طیف وسیعی از اقدامات ایمنسازی موثر است. شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه چنین مداخلاتی ممکن است نرخ آسیب را کاهش دهند، به ویژه در مواردی که مداخلات در منزل انجام میشوند. یافتههای متناقض در مورد مداخلات ارائه تجهیزات ایمنسازی در اقدامات ایمنسازی و پیامدهای آسیب احتمالا توسط دو مطالعه بزرگ توضیح داده میشوند؛ یک مطالعه مبتنی بر کلینیک تجهیزات را ارائه کرد اما نرخ آسیبدیدگی را کاهش نداد و یک مطالعه مبتنی بر مدرسه تجهیزات را ارائه نکرد اما کاهش قابلتوجهی را در نرخ آسیبدیدگی نشان داد. هیچ شواهد همسو و سازگاری وجود نداشت که نشان دهد آموزش ایمنسازی منزل، با یا بدون ارائه تجهیزات ایمنسازی، در شرکتکنندگانی که در معرض خطر آسیبدیدگی بیشتر بودند، کمتر موثر بود. با توجه به نرخ آسیبدیدگیها، هنوز انجام مطالعات بیشتری برای تائید این یافتهها مورد نیاز است.
در کشورهای صنعتی صدمات (شامل سوختگی، مسمومیت یا غرق شدن) علت اصلی مرگومیر در دوران کودکی است و شیب اجتماعی شدیدی در مورتالیتی و موربیدیتی ناشی از آسیب کودکان وجود دارد. اکثر آسیبها در کودکان پیشدبستانی در منزل رخ میدهد، اما شواهد کمی از متاآنالیز وجود دارد که نشان میدهد مداخلات ایمنسازی منزل برای کودک نرخ آسیبدیدگی را کاهش داده یا طیف وسیعی از شیوههای ایمنسازی را بهبود میبخشد، و شواهد کمی در مورد تاثیر آنها بر اساس گروه اجتماعی وجود دارد.
اثربخشی آموزش ایمنسازی منزل را، با یا بدون ارائه تجهیزات کم-هزینه، تخفیفدار یا رایگان (که از این پس مداخلات ایمنسازی منزل نامیده میشوند)، در کاهش نرخ آسیبدیدگی کودکان یا افزایش شیوههای ایمنسازی منزل و اینکه تاثیر آن بر اساس گروه اجتماعی متفاوت است یا خیر، ارزیابی کردیم.
پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL) (شماره 2؛ 2009) در کتابخانه کاکرین (The Cochrane Library)؛ MEDLINE (Ovid)؛ EMBASE (Ovid)؛ PsycINFO (Ovid)؛ ISI Web of Science: Science Citation Index Expanded (SCI-EXPANDED)؛ ISI Web of Science: نمایه استنادی علوم اجتماعی (SSCI)؛ ISI Web of Science: نمايهنامه استنادی مقالات کنفرانسهای علمی (CPCI-S)؛ CINAHL (EBSCO) و DARE (2009، شماره 2) در کتابخانه کاکرین را جستوجو کردیم. همچنین وبسایتها و خلاصه مقالات کنفرانسها، کتابشناختیهای (bibliography) مطالعات مرتبط و مرورهای منتشر شده قبلی را جستوجو کردیم. با نویسندگان مطالعات وارد شده، همچنین سازمانهای مرتبط تماس گرفتیم. تاریخ جدیدترین جستوجو برای یافتن کارآزماییها، ماه می 2009 بود.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs)، کارآزماییهای غیر-تصادفیسازی و کنترل شده و مطالعات کنترل شده قبل و بعد (controlled before and after; CBA) که در آنها آموزشهای ایمنسازی منزل با یا بدون ارائه تجهیزات ایمنسازی به افراد 19 سال و کمتر ارائه شد و آسیبدیدگی، اقدامات ایمنسازی یا داشتن تجهیزات ایمنسازی را گزارش کردند.
دو نویسنده بهطور مستقل از هم کیفیت مطالعه را بررسی و دادهها را استخراج کردند. ما سعی کردیم دادههای سطح فردی شرکتکننده (individual participant level data; IPD) را برای همه مطالعات وارد شده به دست آوریم و دادههای خلاصه و IPD بهطور همزمان در متارگرسیونها توسط متغیرهای اجتماعی و جمعیتشناختی (demographic) ترکیب شدند. نسبتهای نرخ بروز (incidence rate ratio; IRR) تجمعی برای آسیبهایی که در طول مطالعات رخ دادند، و نسبتهای شانس تجمعی برای جذب تجهیزات ایمنسازی یا شیوههای ایمنسازی، با 95% فواصل اطمینان محاسبه شد.
نود-هشت مطالعه، شامل 2,605,044 نفر، در این مرور گنجانده شدند. پنجاه-وچهار مطالعه شامل 812,705 نفر برای گنجاندن در حداقل یک متاآنالیز، به اندازه کافی قابل مقایسه بودند. سی-پنج (65%) مطالعه RCT بودند. نوزده (35%) مورد از مطالعات موجود در متاآنالیز IPD را ارائه کردند.
شواهدی وجود نداشت که نشان دهد مداخلات ایمنسازی منزل نرخ آسیبهای حرارتی یا مسمومیت را کاهش میدهند. شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه مداخلات ممکن است نرخ آسیب را پس از تعدیل مطالعات CBA برای نرخ آسیب اولیه کاهش دهند (IRR: 0.89؛ 95% CI؛ 0.78 تا 1.01). کاهش بیشتر در نرخ آسیب برای مداخلات ارائهشده در منزل (IRR: 0.75؛ 95% CI؛ 0.62 تا 0.91) و برای مداخلاتی که تجهیزات ایمنسازی را ارائه نمیدهند (IRR: 0.78؛ 95% CI؛ 0.66 تا 0.92) مشاهده شد.
مداخلات ایمنسازی منزل در افزایش نسبت خانوادههایی که دسترسی به دمای آب داغ بیخطر (OR: 1.41؛ 95% CI؛ 1.07 تا 1.86)، زنگ هشدار عملکردی دود (OR: 1.81؛ 95% CI؛ 1.30 تا 2.52)، طرح فرار از آتش (OR: 2.01؛ 95% CI؛ 1.45 تا 2.77)، نگهداری داروها (OR: 1.53؛ 95% CI؛ 1.27 تا 1.84) و دور از دسترس نگه داشتن محصولات پاککننده (OR: 1.55؛ 95% CI؛ 1.22 تا 1.96)، شربت اپیکا (ipecac) (OR: 3.34؛ 95% CI؛ 1.50 تا 7.44) یا دسترسی به شماره تماس مراکز کنترل سم (OR: 3.30؛ 95% CI؛ 1.70 تا 6.39)، نصب حفاظ برای راهپلهها (OR: 1.61؛ 95% CI؛ 1.19 تا 2.17)، و روکش کردن پریزهای استفاده نشده (OR: 2.69؛ 95% CI؛ 1.46 تا 4.96) داشتند، موثر بودند.
به نظر میرسد مداخلاتی که تجهیزات ایمنسازی رایگان، کم-هزینه یا تخفیفدار را ارائه میکنند، در بهبود برخی از شیوههای ایمنسازی موثرتر از مداخلاتی هستند که چنین مداخلاتی را ارائه نمیدهند. هیچ شواهد همسو و سازگاری وجود نداشت که نشان دهد مداخلات در خانوادههایی کمتر موثر بودند که فرزندانشان در معرض خطر بیشتری برای آسیب قرار داشتند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.