سوال مطالعه مروری
محققان کاکرین شواهد مربوط به اثربخشی و بیخطری استفاده از آسپرین (aspirin) با هدف افزایش شانس زندهزایی در زنانی که تحت فناوری کمک-باروری (assisted reproductive technology; ART) قرار میگیرند، را مرور کردند.
پیشینه
آسپرین به طور معمول در تلاش برای افزایش شانس زندهزایی در زنانی که تحت ART قرار میگیرند، استفاده میشود. با این حال، شواهد متناقضی در مورد اثربخشی این درمان و زمان مناسب شروع این درمان و مدت زمان انجام آن وجود دارد. اگرچه به طور فیزیولوژیک آسپرین یک تاثیر مفید روی برخی از جنبههای مورد نیاز یک بارداری موفق دارد، مصرف آسپرین با سقط جنین و خونریزی واژینال همراه است. بنابراین، مهم است که شواهد موجود در مورد اثربخشی این درمان بررسی شوند.
ویژگیهای مطالعه
ما 13 کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده را با گروههای موازی یافتیم، که آسپرین را با دارونما (placebo) یا عدم درمان در 2653 زن تحت ART مقایسه کرده بودند. مطالعات در ایالات متحده آمریکا و برخی کشورهای اروپایی و آسیایی انجام شده بود. یکی از کارآزماییهای وارد شده قسمتی توسط یک شرکت داروسازی مرتبط با مداخله تامین مالی میشد. در اغلب مطالعات، گروهها قابل مقایسه بوده و میانگین سنی شرکتکنندگان در هر دو گروه 32 سال بود. در اغلب مطالعات یک دوز مشابه از مداخله، اجرا شده بود و بیشتر آنها زمانبندی مشابهی از شروع مصرف آسپرین گزارش کرده بودند. مدت زمان کارآزماییها میان مطالعات متفاوت بود، اما برای ارائه داده در مورد پیامدهای گزارش شدهای که به ترتیب توسط هر گروه مورد بررسی قرار گرفت، کافی بود. شواهد تا 9 می 2016 بهروز است.
نتایج کلیدی
شواهدی حاکی از تفاوت بین گروهها در نرخ زندهزایی، بارداری بالینی، بارداری خارج رحمی، بارداری چند-قلویی، سقط جنین یا خونریزی واژینال وجود نداشت. تعداد مطالعات محدود و کیفیت شواهد از بسیار پائین تا متوسط متفاوت بود، در حالی که دادههای مربوط به عوارض، چه حین انجام پروسیجر IVF/ICSI و چه در طول بارداری و زایمان هم بسیار محدود یا از دست رفته بودند. در دومین نسخه بهروز این مرور، قادر به اضافه کردن داده جدید از مطالعات بیشتر نبودیم، زیرا هیچ RCTای که گزارشی از این پیامدها در مقایسههای مشخص داشته باشد، یافت نشد. بر اساس شواهد موجود، ما به همان نتیجهگیری ارائه شده در نسخه اولیه مرور رسیدیم: هیچ معیار پیامد واحدی از مزیت استفاده از آسپرین نشان نداده است. در حال حاضر، هیچ شواهدی برای حمایت استفاده از درمان با آسپرین به منظور بهبود نرخ بارداری برای یک جمعیت عمومی IVF وجود ندارد.
کیفیت شواهد
شواهد برای زندهزایی با کیفیت متوسط و برای سایر پیامدها از بسیار پائین تا متوسط بودند. محدودیتهای اصلی شواهد، گزارش ضعیف روشهای انجام مطالعه، سوگیری انتشار و فقدان مطالعاتی که پیامدهای مورد نظر را ارزیابی کنند، بود.
در حال حاضر هیچ شواهدی به نفع استفاده روتین از آسپرین به منظور بهبود نرخ بارداری در یک جمعیت IVF کلی وجود ندارد. این یافته بر اساس دادههای حاصل از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده است، که در آنها در حال حاضر هیچ شواهدی از تاثیر آسپرین در زنان تحت ART وجود ندارد، چون هیچ معیار پیامد واحدی که مزیت ناشی از استفاده از آن را نشان دهد، وجود نداشت. به علاوه، شواهد موجود احتمال عوارض جانبی را رد نمیکنند.
آسپرین (aspirin) با هدف افزایش احتمال زندهزایی در زنان تحت درمان با فناوری کمک-باروری (assisted reproductive technology; ART) استفاده میشود، با وجود اینکه شواهد در مورد اثربخشی و بیخطری آن (از نظر خونریزی نامناسب حین انجام بازیابی اووسیتها و خطر سقط جنین) متناقض است. مناسبترین زمان برای شروع مصرف آسپیرین و طول مدت درمان مورد نیاز هم هنوز باید مشخص شود. این دومین نسخه بهروز از مروری است که برای اولین بار در سال 2007 منتشر شد.
بررسی اثربخشی و بیخطری (safety) آسپرین در زنانی که تحت ART قرار میگیرند.
ما پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی گروه زنان و باروری در کاکرین (Cochrane Gynaecology and Fertility Group Trials Register)؛ پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL؛ شماره 4؛ 2016) در کتابخانه کاکرین (Cochrane Library)؛ (جستوجو در 9 می 2016)، بانکهای اطلاعاتی MEDLINE (از 1946 تا 9 می 2016) و Embase (از 1974 تا 9 می 2016)، و پایگاههای ثبت کارآزمایی (ClinicalTrials.gov و پلتفرم بینالمللی پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت) را جستوجو کردیم. همچنین فهرست منابع همه مطالعات شناخته شده اولیه و مقالات مروری، فهرست استنادی انتشارات مرتبط و چکیده جلسات گردهماییهای اصلی علمی را همراه با راهبرد جستوجوی گروه زنان و باروری در کاکرین آزمودیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده روی آسپرین برای زنانی که تحت ART قرار میگیرند، برای ورود به این مرور مناسب بودند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم واجد شرایط بودن کارآزمایی و خطر سوگیری (bias) را سنجیدند و دادهها را استخراج کردند. پیامد اولیه مرور، زندهزایی بود. پیامدهای ثانویه شامل بارداری بالینی، تداوم بارداری، بارداری چند-قلویی، سقط جنین، و دیگر عوارض مرتبط با IVF/ICSI یا با بارداری و تولد بود. دادهها را برای محاسبه خطرات نسبی (RRs) (برای دادههای دو-حالتی) و تفاوتهای میانگین (MDs) (برای دادههای پیوسته) و %95 فواصل اطمینان (CIs) ترکیب کردیم. ناهمگونی آماری با استفاده از آمار I² ارزیابی شده است. کیفیت کلی شواهد را برای مقایسههای اصلی با استفاده از روش درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی کردیم.
جستوجوی ما 13 کارآزمایی را به عنوان واجد شرایط برای گنجانده شدن در مرور مشخص کرد، که شامل در مجموع 2653 شرکتکننده با میانگین سنی 35 سال است. ده مطالعه دوز 100 میلیگرم آسپرین و سه مطالعه نیز 80 میلیگرم آسپرین در هر روز را استفاده کرده بود. در اغلب آنها، آسپرین بلافاصله پس از تنظیم پائین آغاز شده بود، در حالی که طول مدت درمان به طور گستردهای متفاوت بود. هشت مطالعه دارونما (placebo) را در گروه کنترل به کار گرفته بودند.
شواهدی حاکی از تفاوت بین گروه آسپرین و گروه عدم درمان یا دارونما در نرخ زندهزایی وجود نداشت (RR: 0.91؛ 95% CI؛ 0.72 تا 1.15؛ 3 RCT؛ 1053 = n؛ %15 = I²؛ شواهد با کیفیت متوسط). به علاوه، نرخ بارداری بالینی هم بین دو گروه مشابه بود (RR: 1.03؛ 95% CI؛ 0.91 تا 1.17؛ 10 RCT؛ 2142 = n؛ %27 = I²؛ شواهد با کیفیت متوسط)، تجزیهوتحلیل حساسیت، با حذف مطالعات سوگیری (bias) پُر-خطر، تغییری در تخمین اثرگذاری نداد. شواهدی از تفاوت بین دو گروه در مورد بارداری چند-قلویی تایید شده توسط اولتراسوند (RR: 0.67؛ 95% CI؛ 0.37 تا 1.25؛ 2 RCT؛ 656 = n؛ %0 = I²؛ شواهد با کیفیت پائین)، سقط جنین (RR: 1.10؛ 95% CI؛ 0.68 تا 1.77؛ 5 RCT؛ 1497 = n؛ %0 = I²؛ شواهد با کیفیت پائین) و بارداری خارج از رحم (RR: 1.86؛ 95% CI؛ 0.75 تا 4.63؛ 3 RCT؛ 1135 = n؛ I² = 0%؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) یا خونریزی واژینال (RR: 1.01؛ 95% CI؛ 0.14 تا 7.13؛ 1 RCT؛ 487 = n؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) وجود نداشت. دادهای در مورد سایر عوارض جانبی وجود نداشت.
سطح کیفیت کلی شواهد از بسیار پائین تا متوسط متفاوت بود؛ محدودیتها شامل گزارش ضعیف روشهای انجام مطالعه و سوگیری انتشار مشکوک بود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.